Beleidstoelichting

De ontwikkelingen en afwijkingen worden in dit hoofdstuk per programma weergegeven.

Programma 0. Bestuur en Ondersteuning

Terug naar navigatie - Programma 0. Bestuur en Ondersteuning

Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Stijging kosten energie 
Per 1 oktober 2022 wordt het energiecontract van Gazprom overgenomen door Vattenfall. Het tarief van Vattenfall ligt meerdere keren hoger dan dat van Gazprom waardoor er extra budget moet worden bij geraamd voor zowel het 4e kwartaal 2022 als geheel 2023. 

In 2023 volgen we de ontwikkelingen nauwlettend en we komen bij de Kadernota 2024 met de financiële bijstelling over 2024 en verder. 

Ontwikkelingen

Stijging personeelskosten
We zien een stijging van de salariskosten van ambtelijke personeel en inhuur (extern) personeel door:
Extreme krapte op de arbeidsmarkt en een tekort aan specialistische functies, waardoor wij vacatures steeds moeilijker kunnen invullen. Om het werk toch gedaan te krijgen huren we personeel in. De hogere kosten van inhuur moeten gedekt worden uit het bestaande personeelsbudget. 
Extra ambtelijke inzet door coronacrisis en nu de Oekraïnecrisis. 
Hoger ziekteverzuim waarvan de gevolgen, door de inzet van extern personeel, worden opgevangen. 
Nieuwe taken betekenen vaak ook meer inzet van personeel. De verwachting is dat wij de stijgende personeelskosten niet volledig kunnen dekken met de bestaande middelen.
Binnenkort starten de onderhandelingen voor een nieuwe Cao Gemeenten met als doel voor het einde van het jaar een nieuwe cao af te sluiten. De werkgevers kiezen voor een passende salarisverhoging.

Programma 1. Veiligheid

Terug naar navigatie - Programma 1. Veiligheid

Ontwikkelingen


Capaciteit handhaving groen beperkt
Vanwege uitval door ziekte loopt de achterstand op handhaving van de herplant plicht helaas weer op. Daarnaast zijn de collega's minder vaak aanwezig in het buitengebied. Dat heeft ook invloed op de preventieve rol die zij daar vervullen in het tegengaan van de aantasting van de landschappelijke kwaliteit. 

Programma 2. Verkeer en Vervoer

Terug naar navigatie - Programma 2. Verkeer en Vervoer

Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Opbrengst havengelden industriehaven Lochem
De laatste jaren zagen we al een verminderde opbrengst. En nu gezien de laatste ontwikkelingen in de landbouw ramen we de inkomsten voor het havengebied voor de toekomst structureel lager in. Daarnaast voor 2022 aanmerkelijk minder vervoer op het Twentekanaal als gevolg van de droogte.

Verkeersveiligheid
Voor de bochtverbreding van de aansluiting van de Zwiepseweg op de Barchemseweg zijn de kosten hoger dan vooraf geschat. 
Aanpassingen 30 km zone in de kom van Laren, voorkomend uit evaluatie.

Reconstructie Zwiepseweg-Wengersteeg 
De Provincie heeft de subsidie voor veilige inrichting (rode fietsstroken) afgewezen. Dit betekent dat er voor 2022 € 50.000 tekort is. De komende periode beoordelen we of er binnen het bestaande budget verkeersmaatregelen mogelijkheden zijn om een deel van dit tekort te kunnen opvangen. In de Jaarrekening 2022 komen we hierop terug. Voor 2023 verwachten we door deze afwijzing een tekort van € 50.000 tekort op het totaalkrediet. In de Kadernota 2024 komen we hierop terug.

Ontwikkelingen

Rondweg Lochem 
De gunning heeft plaatsgevonden. Onze bijdrage van € 2 miljoen aan de provincie betalen we Q3 uit. Realisatie staat gepland voor 2023, afronding in 2025.

Uitvoeringsgericht zandwegenbeleid
Circulus is gestart met een uitvoeringsgericht zandwegenbeleidsplan. Deze wordt later aangesloten op het nog te ontwikkelen gemeentebrede wegenbeleidsplan.

Prijsstijging Traverse Eefde
Door de oorlog in Oekraïne zijn de prijzen in de weg- en waterbouw enorm gestegen. De aannemer beroept zich op de Uniforme Administratieve Voorwaarden (UAV) als onderdeel van het aanbestedingscontract. Er wordt in dit kader uitgezocht wat het risico van de aannemer en voor ons als opdrachtgever is. Voor deze bestuursrapportage is nog niet bekend wat de meerkosten zijn. Bij de Jaarrekening 2022 of via een afzonderlijke memo zullen wij u nader informeren (zie overzicht kredieten en projecten).

Programma 4. Onderwijs

Terug naar navigatie - Programma 4. Onderwijs

Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Uitvoeren lokaal plan Nationaal Programma Onderwijs (NPO)
In de Begroting 2022 staat dat het geld uitgegeven moet worden in de schooljaren 2021-2022 en 2022- 2023. De regering besloot deze termijn op te rekken tot het einde van het schooljaar 2024-2025. Het bedrag blijft gelijk.

Scholenbouw Laren nadeel van € 1.300.000
Marktprijzen en aanpassingen aan het ontwerp zorgen voor meerkosten van € 1.300.000. Vanuit het voorlopig ontwerp wordt nu een definitief ontwerp (2022) opgesteld, waarna de aanbesteding kan starten (Q1 2023). Naast de bouw van de school wordt ook gekeken naar de impact op de omgeving (wegen). De raad wordt nog geïnformeerd. 

Extra kosten looproute bij Van der Hoevenschool
Bij de van der Hoevenschool in Epse is een oplossing in beeld voor de veilige looproute van de leerlingen. Hier gaan extra kosten mee gepaard voor programma 4 danwel een ander programma. De omvang van deze kosten is op dit moment nog niet bekend.

Programma 5. Sport, Cultuur en Recreatie

Terug naar navigatie - Programma 5. Sport, Cultuur en Recreatie

Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Verduurzaming/ modernisering De Beemd
In de Kadernota 2023 gaven we aan de financiële effecten van de scenario’s in de begroting 2023 op te nemen. Dit lukt niet, we leggen de financiële effecten in een raadsvoorstel dit jaar aan u voor.  

Actualisatie uitvoeringsplan ‘Kijk op cultuur’
De actualisatie van het uitvoeringsplan ‘Kijk op cultuur’ is niet in 2021 geactualiseerd, maar wordt dit jaar geactualiseerd. We nemen de ambities uit het coalitieakkoord mee in dit uitvoeringsplan voor de komende jaren.

Ontwikkelingen

Stormschade groen
In verband met de voorjaarsstormen is circa € 80.000 van het budget (€ 108.000) besteed. Bij meerdere stormen (herfst en winter) bestaat de mogelijkheid dat het budget wordt overschreden. In de Jaarrekening 2022 zal dit zichtbaar worden.

Kerngericht Werken (IBOR)
De gesprekken met de kernen zijn gestart. En wordt planmatig verder uitgerold.

Programma 6. Sociaal Domein

Terug naar navigatie - Programma 6. Sociaal Domein

Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

BUIG/ Bijstand levert een incidenteel nadeel op van  €350.000
De rijksinkomsten vanuit de BUIG gelden zijn voor 2022 flink omlaag gegaan. Dit levert voor 2022 een incidenteel nadeel op van  € 447.000. We ramen aan de lastenkant structureel af met € 100.000, gebaseerd op een gemiddeld aantal uitkeringen van 395 over heel 2022. 

Energietoeslag voor minima levert een verwacht nadeel van € 250.000 op
Meer inwoners dan berekend maken gebruik van de energietoeslag van € 800, en de extra toeslag van € 500 waarover het Rijk onlangs heeft besloten. Dat komt door de keuze om inwoners tot 130% van het minimuminkomen te compenseren. Het Rijk denkt momenteel na over een extra compensatie aan gemeenten. U bent hierover via een raadsmemo geïnformeerd. 

Vernieuwd beleidskader schulddienstverlening niet in 2022
Het huidige beleidskader wordt niet in 2022 vernieuwd, maar schuift door naar 2023. Dat geeft de mogelijkheid om de ontwikkelingen die in 2022 lopen of gestart worden hierin mee te nemen, bijvoorbeeld doorontwikkeling van de dienstverlening van Stadsbank Oost-Nederland (SON) voor inwoners met schulden. Wettelijk zijn we verplicht een beleidskader na vier jaar te vernieuwen, hier wijken we nu van af. Hieraan zitten geen directe gevolgen.

Maatwerkvoorzieningen Wmo (WRV-wonen) nadeel van € 200.000    
Er zijn hogere uitgaven van € 200.000 dan begroot op wonen voor 2022. Onder andere vanwege een grote uitgestelde woningaanpassing die was gepland voor 2021 en nu in 2022 wordt uitgevoerd. Ook zien we een structureel hoger beroep op deze voorziening, we verhogen het budget structureel met € 100.000.     

Lokaal aanbod respijtzorg ontwikkelen
Er lopen (verkennende) gesprekken met een potentiele aanbieder voor de ontwikkeling van onder andere respijtzorg. Haalbaarheid van dit initiatief is op dit moment nog onduidelijk.

Wmo begeleiding pgb (persoonsgebonden budget) voordeel € 50.000
Met een pgb koopt een inwoner zelf zorg, verpleging of hulp en ondersteuning in. 
De uitgaven PGB begeleiding stabiliseren. We verlagen daarom de begroting PGB begeleiding structureel met € 50.000.

Ontwikkelingen

Opvang van ontheemden en statushouders
•    Er zijn drie gemeentelijke opvanglocaties ingericht: Scheperskamp, Europarcs en Bloemenkamp en er is particuliere opvang 
•    Via de uitvoering van de leefgeldregeling en de opgerichte schakelklassen (inclusief vervoer) zorgen we voor deelname aan de Lochemse samenleving  
•    De verwachte totale kosten voor de tweede helft van 2022 bedragen € 3,2 miljoen. Voor 2023 en verder is deze financiële afwijking € 2,5 miljoen per jaar. We verwachten deze middelen vergoed te krijgen van het rijk en zijn budgetneutraal opgenomen in de financiële mutaties.
•    De taakstelling voor het huisvesten van statushouders is verhoogd. We werken gezamenlijk met alle partners aan deze complexe opgave.

Programma 7. Volksgezondheid en Milieu

Terug naar navigatie - Programma 7. Volksgezondheid en Milieu

Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Omgevingsdienst Achterhoek (ODA)
De begroting van de ODA voor 2022 en 2023 en verder laten voor Lochem een structurele verhoging zien. Hierover informeerden wij de raad al eerder via een memo (26 april 2022).

Programma 8 Volkshuisvesting Ruimtelijke Ordening en Stedelijke vernieuwing

Terug naar navigatie - Programma 8 Volkshuisvesting Ruimtelijke Ordening en Stedelijke vernieuwing

Ontwikkelingen

Omgevingswet 
De Eerste Kamer (EK) nam nog geen besluit over de invoering van de Omgevingswet per 1-1-2023. 
Ondanks deze onzekerheid blijven we in Lochem koersen op inwerkingtreding per 1-1-2023. We gaan door met opleiden, oefenen en inrichten van de werkprocessen, en het informeren van inwoners.
Bij ingang van de Omgevingswet per 1-1-2023 zal het DSO nog niet optimaal functioneren. Dit betekent dat we extra inzet moeten plegen voor een goede afhandeling van aanvragen en inrichting van werkwijzen en systemen.