Afwijkingen per programma

Programma 0. Bestuur en ondersteuning

Financiële bijstelling

Terug naar navigatie - Financiële bijstelling

 

- = nadeel, bedragen in €  
Bedragen in €  2023 2024 2025 2026 2027
Taakveld (lasten)          
0.1. Bestuur en ondersteuning 159.000 -147.000 3.000 3.000 3.000
0.2. Burgerzaken -185.000        
Totaal lasten programma 0 -26.000 -147.000 3.000 3.000 3.000
           
Taakveld (baten)          
0.2. Burgerzaken 61.000        
0.3. Beheer overige gebouwen en gronden 30.000        
Totaal baten programma 0 91.000        
Saldo baten en lasten programma 0 65.000 -147.000 3.000 3.000 3.000

 

0.1 Bestuur - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Terug naar navigatie - 0.1 Bestuur - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Uitvoeringsprogramma college € 150.000 overhevelen naar 2024

Het college heeft een aantal bestedingen gedaan. Het resterende bedrag in 2023 nemen we mee naar 2024.  In de Kadernota 2025 streven we naar een structurele post zodat we het budget kunnen blijven inzetten.

Budget Dichtbij € 20.000 V

De ideeënmakelaars ondersteunen initiatieven van inwoners en organisaties uit dit budget.  De verwachting is dat we in 2023 niet het gehele budget besteden en dat ongeveer € 20.000 aan het einde van het jaar overblijft. 

Rekenkamercommissie € 15.000 V
Het budget voor de rekenkamercommissie hebben we in 2018 opgenomen en daarna in 2022 nog eens. Dit betrof een stapeling. Het budget kunnen we  structureel aframen met € 15.000.


Accountantskosten € 26.000 N 

De accountantskosten 2023 vallen hoger uit. Dit komt door meerwerk voor de  controle van de  jaarrekening 2022 (€ 22.000).  Door de begeleidingskosten voor de Europese aanbestedingsaccountant hebben we in 2023 ook kosten gemaakt (€ 4.000). Daarom is het nodig om voor 2023 € 26.000 bij te ramen.  Voor 2024 is ook bijstelling van de raming nodig met € 12.000.  Naast de reguliere accountantskosten zijn er aanvullende SISA kosten  en begeleidingskosten voor Europese aanbesteding.  

0.2 Burgerzaken - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Terug naar navigatie - 0.2 Burgerzaken - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Reisdocumenten € 31.000 V
Het aantal aanvragen ligt beduidend hoger dan de raming.  € 61.000  hogere opbrengsten en € 30.000 meer lasten.

Digitale agenda € 35.000 N
Voor het Datalab GO blijft het lastig om de terugverdieneffecten in beeld te brengen. De evaluatie van deelname aan het datalab is in 2024.  Daaruit zal blijken of de taakstelling te realiseren is of dat we moeten aframen.  De taakstelling in 2023 van 35.000 halen wij niet.

Verkiezingen € 120.000 N 
De Tweede Kamerverkiezingen zijn op 22 november 2023. Dit is eerder dan verwacht. In 2023 hebben wij hiervoor geen budget opgenomen. Als we kijken naar eerdere verkiezingen verwachten wij dat de kosten  € 120.000 zijn.  De verwachting is dat het Rijk de kosten niet compenseert.

Programma 1. Veiligheid

Financiële bijstelling

Terug naar navigatie - Financiële bijstelling

- = nadeel, bedragen in € 

Bedragen in € 2023 2024 2025 2026 2027
Taakveld (lasten)          
1.1. Crisisbeheersing en brandweer -55.000 -55.000 -55.000 -55.000 -55.000
1.2. Openbare orde en veiligheid -35.000        
Mutaties programma 1 < € 10.000 -4.000        
Totaal lasten programma 1 -94.000 -55.000 -55.000 -55.000 -55.000
           
Taakveld (baten)          
1.2. Openbare orde en veiligheid 23.000        
Totaal baten programma 1 23.000 0 0 0 0
Saldo baten en lasten programma 1 -71.000 -55.000 -55.000 -55.000 -55.000

1.1 Crisisbeheersing en brandweer - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Terug naar navigatie - 1.1 Crisisbeheersing en brandweer - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

VNOG, bijdrage aan gemeenschappelijke regeling € 55.000 N

In 2023 heeft de VNOG een stijging van de gemeentelijke bijdragen doorgevoerd. Dit komt door loon- en prijsstijgingen volgens de septembercirculaire 2021. Voor Lochem betekende dit een  toename van de gemeentelijke bijdrage met € 147.000. Toch blijkt nu dat de gemeente in 2023 € 55.000 te kort komt.  Het tekort ontstaat als gevolg van demarcatie-afspraken. (€ 65.000). Deze kosten kunnen we voor een deel (€ 10.000) in rekening brengen bij de VNOG. Maar per saldo resteert er structureel een tekort van € 55.000.

De VNOG houdt in haar begroting 2024 rekening met een toename van de gemeentelijke bijdragen in 2024 en meerjarig. Hiermee moet in onze begroting 2024 en meerjarig rekening worden gehouden.  Een stijging van de kosten komt door toenemende kapitaallasten, toenemende loonkosten als gevolg van CAO-afspraken en prijsstijgingen.

1.2 Openbare orde en veiligheid - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Terug naar navigatie - 1.2 Openbare orde en veiligheid - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Veiligheid € 12.000 N

Met regelmaat is er onderzoek naar nog niet ontplofte explosieven of moeten gevonden explosieven worden geruimd. Het Rijk komt in die kosten voor een deel tegemoet via de suppletieregeling.  

In 2023 hebben we intussen € 40.000 aan het opruimen van explosieven uitgegeven.  Voorzichtige schatting is dat we in 2023 € 75.000 aan het ruimen van explosieven uitgeven.  De begrote lasten stijgen met € 35.000.  Daar tegenover staat een bate van € 23.000 (67% rijksvergoeding). Per saldo is dat een incidenteel nadeel van € 12.000.

Programma 2. Verkeer, vervoer en waterstaat

Financiële bijstelling

Terug naar navigatie - Financiële bijstelling
- = nadeel, bedragen in € 
Bedragen in € 2023 2024 2025 2026 2027
Taakveld (lasten)          
2.1. Verkeer en vervoer -343.000 -4.000 36.000 36.000 36.000
2.5. Openbaar vervoer -30.000 -30.000 -30.000 -30.000 -30.000
Totaal lasten programma 2 -373.000 -34.000 6.000 6.000 6.000
           
Taakveld (baten)          
Totaal baten programma 2 0 0 0 0 0
Saldo baten en lasten programma 2 -373.000 -34.000 6.000 6.000 6.000

2.1 Verkeer en vervoer - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Terug naar navigatie - 2.1 Verkeer en vervoer - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Noodconstructie  Reudinkbrug (Hoevenbrug) € 315.000 N

Voor het veilig en bereikbaar houden van de toegang naar het centrum van Lochem is er een noodconstructie op de Reudinkbrug geplaatst.  Het betreft een noodconstructie om verkeer tot een gewicht van maximaal 20 ton doorgang te laten vinden.  De noodconstructie is in maart 2023 voorbereid en in mei gerealiseerd. In het raadsmemo van 28 maart is aangegeven dat er maximaal €600.000 aan kosten geraamd waren. De werkelijke kosten voor de noodconstructie bedragen € 315.000.

Restauratie antieke lichtmast € 10.000 N in 2023, € 40.000 N in 2024

De antieke lichtmast in het centrum van Lochem, zijnde een Rijksmonument,  is onderdeel van het areaal openbare verlichting. De lichtmast is in zeer slechte staat. Onderdelen waarop de armaturen steunen, zijn doorgerot, waardoor het risico bestaat dat armaturen vallen.  Door noodmaatregelen is  de lichtmast veilig gesteld. De status Rijksmonument brengt met zich mee dat de lichtmast in originele staat teruggebracht dient te worden. Verwacht wordt dat restauratie ongeveer 1 jaar tijd in beslag neemt, de werkzaamheden starten in 2023. De kosten ramen wij op € 50.000, waarvan € 10.000 in 2023 en € 40.000 in 2024.

Sloop landbouwbrug Almen € 18.000 N

De sloop van de landbouwbrug in Almen brengt hogere kosten met zich mee door tegenvallende werkzaamheden m.b.t. beton in landhoofden en talud. De sloop van de brug is in zijn totaliteit gereed. Het beschikbare budget was € 60.000. Dit wordt overschreden met € 18.000. 

Vrijval kapitaallasten F348 € 36.000 V

In de Begroting 2024 gaan wij voor de totstandkoming van de snelfietsroute F348 uit van een bijdrage van € 800.000 aan de provincie, bij de Begroting 2023 gingen wij nog uit van een krediet. De kapitaallasten van dit krediet hebben wij gereserveerd in onze begroting, deze reservering kan nu vrijvallen, een structureel voordeel van € 36.000.

 

2.5 Openbaar vervoer - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Terug naar navigatie - 2.5 Openbaar vervoer - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Onderhoud aan overwegovergangen € 50.000 N

In 2014 zijn de spoorwegovergangen Zutphenseweg en Dr. van de Hoevenlaan in Eefde, van de Provincie Gelderland overgenomen. Bij de overname zijn de contracten gesloten tussen de Provincie en ProRail  voor het onderhoud aan de overwegovergangen  ook overgenomen. De hiermee gemoeide kosten zijn structureel van aard en worden jaarlijks geïndexeerd. Vanaf 2023 en verder zijn de structurele kosten voor onderhoud van deze spoorwegovergangen € 50.000. 

Fiets-voetveer Gorssel, bijdrage Verenfonds € 20.000 V

In 2023 heeft het Verenfonds een bijdrage toegekend van € 20.000. Dat betekent een voordeel.

Programma 3. Economie

Financiële bijstelling

Terug naar navigatie - Financiële bijstelling
- = nadeel, bedragen in € 
Bedragen in € 2023 2024 2025 2026 2027
Taakveld (lasten)          
3.1. Economische ontwikkeling 211.000 -90.000      
3.2. Fysieke bedrijfsinfrastructuur - 209.000        
Totaal lasten programma 3 2.000 -90.000      
           
Taakveld (baten)          
3.2. Fysieke bedrijfsinfrastructuur 516.000 -6.000 -6.000 -6.000 -6.000
Totaal baten programma 3 516.000 -6.000 -6.000 -6.000 -6.000
Saldo baten en lasten programma 3 518.000 -96.000 -6.000 -6.000 -6.000

3.1 Economische ontwikkeling - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Terug naar navigatie - 3.1 Economische ontwikkeling - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Inzet gebiedsgerichte projecten landbouw/ landschap m.b.t stikstof € 90.000 V overhevelen naar 2024

In de Begroting 2023 is budget toegekend om voorbereid te zijn op landelijke ontwikkelingen met betrekking tot gebiedsgerichte landbouw-/ landschapsprojecten  die raken aan de stikstofproblematiek. Op landelijk niveau zijn er nog geen besluiten genomen, daarom laat de uitvoering op zich wachten en zal dit budget waarschijnlijk in 2023 niet gebruikt worden. Hierdoor stellen wij voor het restant bedrag van € 90.000 over te hevelen naar 2024.

Cofinanciering LEADER € 121.000 V

De provincie Gelderland heeft de besluitvorming over toekenning van LEADER uitgesteld. De uitvoering zal niet eerder starten dan in 2024. Hierdoor kan het bedrag van € 121.000,  dat wij hiervoor hebben gereserveerd in de begroting in 2023, vrijvallen.

3.2 Fysieke bedrijfsinfrastructuur - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Terug naar navigatie - 3.2 Fysieke bedrijfsinfrastructuur - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Huuropbrengst Kleine Garve € 42.000 V
De onderwijsstichtingen Poolster en SKBG huren in het gebouw de ‘Kleine Garve’ een aantal ruimten van de gemeente. Deze ruimten zijn in gebruik als klaslokalen. Over de jaren 2021 en 2022 zijn de schoolbesturen de huur aan de gemeente nog verschuldigd. Dit brengen wij in 2023 in rekening. De extra huuropbrengst van in totaal € 42.000 komt daarmee bovenop het voor 2023 begrote bedrag van € 21.000.

Verkoop terrein Haalmansweg (Leichelweg) 2023: € 39.000 V 2024 en verder: € 6.000 N
Het bouwterrein aan de Leichelweg wordt dit jaar verkocht met een opbrengst van € 153.000. Deze bouwkavel staat op de balans voor een bedrag van € 108.000. Als gevolg van de verkoop vervallen de structureel geraamde huuropbrengsten van € 6.000 uit de begroting. Per saldo een voordeel van € 39.000 in 2023.

Prognose winstnemingen grondexploitaties- bedrijventerreinen (PoC-methode) € 435.000 V (ten gunste van de algemene reserve)

Het BBV schrijft voor dat bij tussentijdse winstneming de Percentage of Completion (PoC) methode moet worden toegepast. Dit betekent dat voor zover gronden zijn verkocht en opbrengsten zijn gerealiseerd er tussentijds naar rato van de voortgang van de grondexploitatie winst moet worden genomen. Bij deze bestuursrapportage verwerken wij de uitkomsten van de actualisatie grondexploitaties uit de Jaarrekening 2022. Dat leidt in 2023 tot een voordeel van € 435.000. De mutatie komt ten gunste van de algemene reserve.

Rente verlieslatende grondexploitaties - bedrijventerreinen € 209.000 N (ten laste van de algemene reserve)

In de nieuwe Nota Grondbeleid is besloten dat we verliesvoorzieningen voortaan waarderen op eindwaarde in plaats van op contante waarde. Deze verliesvoorzieningen vullen wij  aan met de rente tot aan eindwaarde. Dat leidt in 2023 tot een nadeel van € 209.000. De mutatie komt ten laste van de algemene reserve.

Programma 4. Onderwijs

Financiële bijstelling

Terug naar navigatie - Financiële bijstelling
- = nadeel, bedragen in € 
Bedragen in € 2023 2024 2025 2026 2027
Taakveld (lasten)          
4.2. Onderwijshuisvesting -17.000     2025  
4.3 Onderwijsbeleid en leerlingzaken -21.000 24.000     -44.000
Mutaties programma 4 < € 10.000 -2.000 -2.000 -2.000 -2.000 -2.000
Totaal lasten programma 4 -40.000 22.000 -2.000 -2.000 -46.000
           
Taakveld (baten)          
4.2. Onderwijshuisvesting          
Totaal baten programma 4          
Saldo baten en lasten programma 4 -40.000 22.000 -2.000 -2.000 -46.000

4.2 Onderwijshuisvesting - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Terug naar navigatie - 4.2 Onderwijshuisvesting - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Actualiseren IHP € 17.000 N

Voor het actualiseren van Integraal Huisvestingsplan (IHP) laten wij eerst quickscans (kwaliteitsmetingen) van de schoolgebouwen uitvoeren. Dit kost € 17.000 extra. Het IHP wordt in de eerste helft van 2024 opgeleverd, in plaats van Q4 2023. Het opstellen van de leerlingenprognose koppelen we aan het IHP.

4.3 Onderwijsbeleid en leerlingzaken- Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Terug naar navigatie - 4.3 Onderwijsbeleid en leerlingzaken- Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Leerlingenvervoer  € 21.000 N

Er zijn meer leerlingen die gebruik maken van het leerlingenvervoer. We zien ook dat kinderen vaker niet naar de dichtstbijzijnde school gaan waardoor afstanden groter worden. Dit leidt tot hogere kosten. Incidenteel nadeel € 21.000. Daarnaast is de meerjarenbegroting van PlusOV verwerkt.

Programma 5. Sport, cultuur en recreatie

Financiële bijstelling

Terug naar navigatie - Financiële bijstelling
- = nadeel, bedragen in € 
Bedragen in € 2023 2024 2025 2026 207
Taakveld (lasten)          
5.1. Sportbeleid en activering -30.000        
5.2. Sportaccommodaties -381.000 -14.000 -14.000 -14.000 -14.000
5.3. Cultuurpresenatie, cultuurproductie en cultuurparticipatie -26.000        
5.6. Media -33.000 -33.000 -33.000 -33.000  
5.7. Openbaar groen en openlucht recreatie -121.000 -10.000      
Totaal lasten programma 5 -591.000 -57.000 -47.000 -47.000 -14.000
           
Taakveld (baten)          
5.1. Sportbeleid en activering 30.000        
5.2. Sportaccommodaties 242.000        
5.6. Media 33.000 33.000 33.000 33.000  
Totaal baten programma 5 305.000 33.000 33.000 33.000 0
Saldo baten en lasten programma 5 -286.000 -24.000 -14.000 -14.000 -14.000

 

5.1 Sportbeleid en activering - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Terug naar navigatie - 5.1 Sportbeleid en activering - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Specifieke uitkering Noodfonds Energie Amateursportverenigingen (NEAS) (budgetneutraal)
Wij dienen namens de sportverenigingen in Lochem een aanvraag in bij het Rijk ter compensatie van gestegen energiekosten. Op dit moment staat de regeling nog open. We ontvingen tot nu toe 8 aanvragen voor in totaal € 30.000.

 

5.2 Sportaccommodaties - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Terug naar navigatie - 5.2 Sportaccommodaties - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

CV-ketels  zwembad De Beemd € 14.000 N
Het einde van de technische levensduur van de huidige cv-ketel is bereikt en deze voldoet niet meer aan de keuringsprotocollen. Daarom besloten wij tot aanschaf van een vervangend systeem. 
De kosten voor deze investering bedragen € 206.000. De kapitaallasten voor 2024 en verder zijn € 14.000 per jaar. 

 

Spuitfonteinen beweegbare bodem zwembad De Beemd (budgetneutraal)
De Stichting De Beemd had als wens om de beweegbare bodem uit te rusten met spuitfonteinen. De meerkosten voor deze investering zijn € 94.000.  Deze kosten hebben wij bij de aanschaf van de bodem voorgefinancierd, maar brengen wij nog bij de Stichting in rekening.

 

Peuterbad € 77.000 V

Het peuterbad in zwembad De Beemd is gerealiseerd. Het krediet voor het peuterbad sloten we af bij de jaarrekening 2022 zonder de bijdrage van de Stichting De Beemd te verwerken. De totale baten van  € 77.000 nemen we nu op. Incidenteel voordeel.

 

Externe advieskosten accommodaties € 65.000 N
Voor de noodzakelijke expertise en begeleiding van plannen voor renovatie/vernieuwing en verduurzaming van een aantal accommodaties huren wij expertise in. Daarnaast vraagt het traject om het huidige accommodatiebeleid te evalueren externe expertise. In totaal gaat het om een bedrag van € 65.000  aan kosten.

 

Taakstelling  zwembaden € 60.000 N
De taakstelling zwembaden is in 2023 niet realiseerbaar. Na beschikbaarstelling van een voorbereidingskrediet voor de zwembaden in Almen en Gorssel volgt het opstellen van een businesscase om te komen tot de renovatie/nieuwbouw van 2 buitenbaden. Ook voor complex De Beemd volgt nog een voorstel welke investeringen voor verduurzaming/modernisering kunnen worden ingezet. In de uitwerking van deze businesscases zal naar voren komen of en op welke wijze de beoogde taakstelling van € 60.000 per jaar realiseerbaar is.

 

Specifieke uitkering Meerkosten energie openbare zwembaden (budgetneutraal)
Deze specifieke uitkering is ter compensatie voor een deel van de meerkosten voor energie in 2022 en 2023 voor de openbare zwembaden. Voor de zwembaden die voldeden aan de voorwaarden dienden wij een aanvraag in bij het Rijk voor in totaal € 165.000.

 

Sportvoorzieningen € 95.000 N ten laste van de reserve Sportvoorzieningen

Op 28 maart 2023 stemde het college in met de subsidieaanvragen sportvoorzieningen voor in totaal € 95.000. De kosten komen ten laste van de bestemmingsreserve sportvoorzieningen. Volgens het raadsbesluit van 29 november 2021 leggen wij jaarlijks bij de Bestuursrapportage verantwoording af over de toegekende subsidie. 3 verenigingen maakten in 2023 gebruik van de regeling.

5.3 Cultuurpresentatie, cultuurproductie en cultuurparticipatie - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Terug naar navigatie - 5.3 Cultuurpresentatie, cultuurproductie en cultuurparticipatie - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Cultuur Speelveld € 26.000 N

Op het gebied van cultuur zetten we extra in op de concrete samenwerking tussen organisaties die actief zijn in de muziek, zang, kunst en het  theater. Daarnaast wordt, vanuit het in 2023 vastgestelde Uitvoeringsplan cultuur, extra ingezet op culturele activiteiten met jongeren. Dit leidt tot extra uitgaven van in totaal € 26.000.  

5.6. Media - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Terug naar navigatie - 5.6. Media - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Specifieke Uitkering (SPUK) Informatiepunt Digitale Overheid (IDO) (budgetneutraal)

Het Rijk verstrekt vanaf 2023 jaarlijks aan gemeenten een specifieke uitkering ter bekostiging van de realisatie of de instandhouding van de Informatiepunten Digitale Overheid. De bibliotheken in de kernen Lochem en Gorssel hebben beide een IDO. De gemeente Lochem ontvangt hiervoor de SPUK van € 33.000.   

5.7 Openbaar groen en openlucht recreatie - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Terug naar navigatie - 5.7 Openbaar groen en openlucht recreatie - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Herziening Bosbeheerplan, geschat incidenteel  € 10.000 V, overhevelen naar 2024 € 10.000

Dit najaar starten we met de herziening van het verouderde Bosbeheerplan. We verwachten het plan deels in 2023 op te stellen en in 2024 af te ronden.  Daarom stellen wij voor de helft van het totaalbudget, € 10.000, over te hevelen naar 2024.

 

Beheer laanbomen buitengebied € 131.000 N

We hebben hogere kosten door extra nieuwe aanplant en de noodzaak om meer water te geven. Daarnaast zijn de kosten voor kap van laanbomen hoger. Dit komt voornamelijk door het hogere percentage grote risicobomen in 2023, waarvan de kap duurder is dan een boom van gemiddelde omvang en door de stijgende (brandstof-) kosten. In totaal gaat het om een incidenteel nadeel van € 131.000.

 

Programma 6. Sociaal Domein

Financiële bijstelling

Terug naar navigatie - Financiële bijstelling
- = nadeel, bedragen in € 
Bedragen in € 2023 2024 2025 2026 2027
Taakveld (lasten)          
6.1. Samenkracht en burgerparticipatie -587.000 -557.000 -267.000 -202.000 35.000
6.3. Inkomensregelingen -1.682.000 -120.000      
6.4.  Begeleide participatie 56.000 1.000 1.000 1.000 1.000
6.5. Arbeidsparticipatie instrumenten 46.000        
6.6.  Maatwerkvoorzieningen WMO -10.000        
6.71. Maatwerkdienstverlening 18+ 159.000        
6.72. Maatwerkdienstverlening 18- 402.000        
6.81. Geëscaleerde zorg 18+ -159.000 -389.000 -401.000 -402.000 -403.000
Mutaties programma 6 < € 10.000 45.000        
Totaal lasten programma 6  -1.730.000 -1.065.000 -667.000 -603.000 -367.000
           
Taakveld (baten)          
6.1. Samenkracht en burgerparticipatie 3.840.000 466.000 456.000 386.000  
6.3. Inkomensregelingen 827.000        
6.4.  Begeleide participatie 95.000        
6.71. Maatwerkdienstverlening 18+ 45.000 50.000 50.000    
6.81. Geëscaleerde zorg 18+ 192.000  422.000  434.000  435.000  436.000
Totaal baten programma 6 4.999.000 938.000 940.000 821.000 436.000
Saldo baten en lasten programma 6  3.269.000

-127.000

273.000 218.000 69.000

6.1 Samenkracht en burgerparticipatie - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Terug naar navigatie - 6.1 Samenkracht en burgerparticipatie - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Omgekeerde verordening € 20.000 V

De verwachte uitgaven voor de omgekeerde verordening vallen € 20.000 lager uit dan begroot. In Q4 2023 wordt de omgekeerde verordening ter besluitvorming voorgelegd aan de gemeenteraad.  Incidenteel voordeel.

 

Bedrijfskosten Regiefunctionaris € 35.000 V

Er worden alleen kosten voor notuleerservice voor de vergaderingen van Plus OV gemaakt.  De resterende middelen van het bedrag vallen vrij € 35.000. Structureel voordeel.

 

Oekraïense ontheemden (budgetneutraal)

In 2023 is € 61.000 extra uitgegeven aan de opvang Oekraïense ontheemden, onder andere voor sportvoorzieningen. Daarnaast hebben we € 30.000 minder toeristenbelasting ontvangen. Vanuit het rijk ontvangen we een bijdrage voor de opvang Oekraïense ontheemden ad € 3.138.000. Het positieve eindsaldo van € 3.047.000 voegen we toe aan de bestemmingsreserve ‘Ontheemden’.

 

Inburgering € 108.000 N

Het aantal inburgeringsplichtigen stijgt. We gingen uit van 15 inburgeringsplichtigen per jaar, dit hebben we verhoogd naar 30 per jaar voor de jaren 2023 en 2024. De kosten voor trajecten en begeleiding stijgen als gevolg van deze aanpassing. Voor de jaren 2024 en 2025 namen we de extra uitgaven voor het organiseren van vervoer, huur fysieke ruimtes en extra inzet B€L op in de Kadernota 2024. De extra kosten zijn € 108.000 in 2023 en € 250.000 in 2024.

 

Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA) € 154.000 V

Landelijk wordt via de GALA ingezet op een samenhangende lokale aanpak op het gebied van gezondheid, sport en bewegen en sociale basis. In Lochem zijn we al langer bezig met een samenhangende aanpak op het gebied van preventie.  De toegekende rijksmiddelen en de uitgaven nemen wij op in onze begroting. Een totaal bedrag van € 458.000 in 2023, € 456.000 in 2024, € 456.000 in 2025 en  € 386.000 in 2026. Het onderdeel combinatiefunctionarissen is al onderdeel van de gemeentelijke begroting. Door toekenning van deze middelen ontstaat er een voordeel van € 154.000 voor de jaren 2023 tot en met 2025 en € 149.000 in 2026. 

 

Preventie agenda € 100.000 V

Vorig jaar hebben we per abuis de bezuinigingsopdracht van € 100.000 voor het jaar 2023 voor preventie agenda tweemaal laten vervallen. Incidenteel voordeel.

 

Opvang alleenstaande minderjarige vreemdelingen van het COA € 15.000 V

Sinds april 2023 verblijven 65 alleenstaande minderjarige vreemdelingen in hotel de Paasberg te Lochem. Dit zorgt voor extra uitgaven op het gebied van communicatie, participatie en opvang  (€ 75.000 in 2023 en € 40.000 in 2024). Daarnaast missen we als gevolg van de opvang inkomsten van de toeristenbelasting (€ 50.000 in 2023 en € 25.000 in 2024). Tegenover de extra uitgaven en lagere inkomsten toeristenbelasting staat een vergoeding van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) ad € 140.000 in 2023 en € 65.000 in 2024 ter compensatie. 

 

Zutphenseweg 106 en 106A

In tegenstelling tot de toezegging in het raadsvoorstel "Krediet aanvraag aankoop Zutphenseweg 106a en realisatie" van 3 juli 2023, kunnen er nu nog geen financiële gegevens worden verstrekt. We zijn in afwachting van ecologische onderzoeken. De raad wordt op een nader moment geïnformeerd over de financiële impact van de realisatie van Zutphenseweg 106/106a.

6.3 Inkomensregelingen - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Terug naar navigatie - 6.3 Inkomensregelingen - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Crisisfonds € 625.000 V en € 100.000 overhevelen naar 2024
In de 1e helft van 2023 is het crisisfonds uitgevoerd. Inwoners, ondernemers en samenwerkingspartners zijn met dit crisisfonds ondersteund.  De bijdrage voor verenigingen en accommodaties financieren we uit het winterfonds die eind 2023 wordt afgesloten. U bent op 27 juni per raadsmemo geïnformeerd over de uitkomsten. De totale uitgaven van het crisisfonds liggen op € 275.000. Wij stellen u voor om van de resterende middelen € 625.000 terug te laten vloeien in de algemene middelen. De overige € 100.000 hevelen wij over naar 2024 in het kader van de ‘waakvlamfunctie’ van het crisisfonds.  Incidenteel voordeel.

 

Iparticipatie € 35.000 N

Om het aanvragen van inkomensondersteuning makkelijker te maken, schaffen we een nieuw systeem aan waarmee inwoners altijd en overal een aanvraag kunnen indienen via hun pc, tablet of smartphone. Dit systeem vervangt grotendeels de papieren formulieren en brieven die momenteel per post worden verstuurd. De incidentele kosten hiervoor zijn € 45.000 in jaar 2023 en € 20.000 in het jaar 2024. Voor de implementatie ontvangen we in 2024 een tegemoetkoming van de VNG van € 10.000.

 

Lagere BUIG bijdrage € 176.000 N

De rijksbijdrage voor de financiering van de uitkeringen Participatiewet (ook wel BUIG) worden 2 keer per jaar geactualiseerd. In mei 2023 werd bekend dat wij minder geld krijgen, namelijk € 5.873.000. Voor dit jaar is dat een nadeel van € 176.000.

 

Uitbetaling Energietoeslag € 1.369.000 N

Het Rijk koerst op het opnieuw uitvoeren van de energietoeslag in 2023. Dit is, net als in 2022, bedoeld voor huishoudens met een inkomen op of net boven het sociaal minimum. Het Rijk financiert tot 120% van het sociaal minimum, in Lochem is gekozen om dit voor huishoudens tot 130% te doen. Het gaat opnieuw om een bedrag van € 1.300 per huishouden. We verwachten, net als in 2022, ongeveer 1.700 toekenningen. Hier is een bedrag van € 2.210.000 mee gemoeid. De rijksbijdrage ontvangen we in twee delen. In 2022 is € 593.000 ontvangen en toegevoegd aan de algemene middelen. De nog te ontvangen bijdrage voor 2023 is € 993.000.  Voor de energietoeslag 2023 resulteert dit in een verwachte Lochemse bijdrage van € 624.000.  Omdat we  in 2023 ook een deel van de energietoeslag 2022 (€ 152.000 ) uitbetaalden en een deel van de rijksbijdrage voor 2023 in 2022 is ontvangen ontstaat een incidenteel nadeel van € 1.369.000.

 

6.4 Begeleide participatie - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Terug naar navigatie - 6.4 Begeleide participatie - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

WSW € 151.000 V

Door nieuwe contractafspraken die in 2022 zijn gemaakt voor de 90 Lochemse Wsw'ers is de backoffice goedkoper ingekocht. Ook zijn transitievergoedingen, die we hebben uitbetaald aan medewerkers die ziek uit dienst zijn gegaan, gecompenseerd door het UWV. We realiseren dit jaar een incidenteel voordeel van € 151.000.

6.5 Arbeidsparticipatie instrumenten - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Terug naar navigatie - 6.5 Arbeidsparticipatie instrumenten - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Re-integratie € 46.000 V

In de eerste helft van 2023 zijn we begonnen met de uitvoering van de ambitie 'iedereen met potentie een stap hoger op de participatieladder'. Er is een aantal samenwerkingen opgestart op het gebied van re-integratie gericht op activatietrainingen die later in 2023 gaan beginnen. Een incidenteel voordeel van € 46.000.

6.6 Maatwerkvoorzieningen (WMO) - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Terug naar navigatie - 6.6 Maatwerkvoorzieningen (WMO) - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Wmo uitvoeringskosten € 10.000 N 

In 2023 hebben we € 105.000 extra nodig voor zorgcoördinatie. Dit dekken we uit het bedrag wat we hiervoor hebben gereserveerd in de Begroting 2023. Daarbij stijgt het aantal inwoners dat onafhankelijke cliëntondersteuning krijgt van 73 in 2022 naar 80 tot 100 in 2023. Incidenteel nadeel voor 2023 is € 10.000.   

 

6.71 Maatwerkdienstverlening 18+ - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Terug naar navigatie - 6.71 Maatwerkdienstverlening 18+ - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Meerkosten corona 2021 en 2022  Wmo  € 41.000 N 
In regionaal verband (zorgregio MIJ/OV) is besloten om coulance toe te passen op de meerkostenregeling corona 2021 en 2022 voor aanbieders Wmo en Jeugd. Voor de Wmo is dit bedrag € 41.000.  Incidenteel nadeel.

 

Minder uitgaven Huishoudelijke hulp € 200.000 V

We zien een afvlakking van de toename van het aantal inwoners met huishoudelijke hulp. Ook zien we een daling van het volume met gemiddeld 10 minuten van de nieuwe indicaties vanwege de nieuwe HHM normering. Met deze nieuwe normering beogen we huishoudelijke hulp, ondanks de tekorten op de arbeidsmarkt, toegankelijk te houden. Op basis van de  uitgaven in het eerste half jaar ramen we € 200.000 af. Incidenteel voordeel. 

 

Meer ontvangsten op de Eigen bijdrage Wmo € 50.000 V

Door toename van het aantal inwoners met een Wmo voorziening  verwachten we  € 50.000 meer inkomsten (eigen bijdrage)  dan begroot, in totaal € 250.000 in de jaren 2023 tot en met 2025.

 

6.72 Maatwerkdienstverlening 18- - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Terug naar navigatie - 6.72 Maatwerkdienstverlening 18- - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Meerkosten corona 2021 en 2022 Jeugd  € 47.000 N
In regionaal verband (zorgregio MIJ/OV) is besloten om coulance toe te passen op de meerkostenregeling corona 2021 en 2022 voor aanbieders Wmo en Jeugd. Voor Jeugd is dit bedrag € 47.000. Incidenteel nadeel.

 

Jeugdhulp  € 229.000 V 
De maandelijkse kosten jeugdhulp Zorg in natura (ZIN) over het eerste half jaar zijn lager dan maandelijks begroot. Wel is er in 2023 een stijging van kosten te zien als gevolg van de inzet van jeugdhulp voor AMV'ers. Ook voor de pilot jeugdhulp in de school (speciaal onderwijs) is extra budget nodig. De Persoonsgebonden Budget (PGB) voorschotten voor Jeugd zijn voor 2023 lager dan begroot waardoor er lagere kosten worden verwacht. Dit alles resulteert in een incidenteel voordeel van € 229.000 op het taakveld Jeugdhulp. 

 

Jeugdmiddelen Hervormingsagenda € 220.000 V

Op deze stelpost staan de extra middelen voor Jeugdhulp. Besluitvorming over deze stelpost vond plaats bij de Bestuursrapportage 2021. Een bedrag van € 220.000 hebben we dit jaar niet besteed. In 2024 wordt duidelijk welke doelstellingen en activiteiten uit de hervormingsagenda geïmplementeerd moeten worden door gemeenten. Een incidenteel voordeel.

6.81 Geëscaleerde zorg 18+ - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Terug naar navigatie - 6.81 Geëscaleerde zorg 18+ - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Minder uitgaven Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) € 33.000 V

In 2023 is een bijdrage verstrekt van € 10.000 voor het  regionaal meld- en adviespunt verward gedrag. De resterende € 33.000 ramen we af.  Structureel voordeel.

 

Beschermd Wonen (budgetneutraal)

We ontvangen meerjarig regionale middelen voor Beschermd wonen en Maatschappelijke opvang. Deze middelen worden ingezet ten behoeve van de uitvoering van de lokale taken inzake beschermd wonen en maatschappelijke opvang.  Voor 2023  nemen we aanvullend een bedrag op van € 192.000 de jaren daarna oplopend naar € 436.000 in 2027. 

Programma 7. Volksgezondheid en milieu

Financiële bijstelling

Terug naar navigatie - Financiële bijstelling

- = nadeel, bedragen in € 

Bedragen in € 2023 2024 2025 2026 2027
Taakveld (lasten)          
7.1. Volksgezondheid 25.000        
7.4. Milieubeheer -208.000 -580.000 -113.000 -113.000 -113.000
Totaal lasten programma 7  -183.000 -590.000 -113.000 -113.000 -113.000
           
Taakveld (baten)          
7.4. Milieubeheer 200.000 467.000      
Totaal baten programma 7 

200.000

467.000      
Saldo baten en lasten programma 7 17.000 -113.000 -113.000 -113.000 -113.000

7.1 Volksgezondheid - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Terug naar navigatie - 7.1 Volksgezondheid - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Minder kosten huiselijk geweld € 10.000 V

Het budget kan incidenteel verlaagd worden met € 10.000. Dit komt door een nog eenmalige compensatie van de extra kosten voor Veilig Thuis door de centrumgemeente. En door tijdelijk minder vraag naar basistrainingen in het trainingsaanbod.

Minder kosten Preventie Leefstijl € 15.000 V

De beoogde kosten voor een pilot rond gezondheidsachterstanden worden niet gemaakt. De pilot is niet gestart omdat het dit jaar breder geïntegreerd wordt in de SPUK/GALA-aanpak. Ook is er minder budget nodig omdat we enkele kosten voor preventie betalen uit de nieuwe SPUK-middelen. Eenmalig ramen we € 15.000 af voor 2023.

 

 

7.4 Milieubeheer - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Terug naar navigatie - 7.4 Milieubeheer - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Beschikbaarstelling CDOKE budget (budgetneutraal)

Vanuit het rijk is er een aanzienlijk budget beschikbaar gesteld voor de formatie op het gebied van Klimaat en Energie (Capaciteit Decentrale Overheden Klimaat en Energie). Dit budget is jaarlijks gegarandeerd tot 2030 en is bedoeld voor structurele formatie en opdrachten aan deskundigen voor het werkveld Klimaat en Energie. Het budget voor 2023 is € 677.000 en mag worden uitgegeven tot en met 2025, maar ook voor de opvolgende jaren is budget beschikbaar. De beschikking voor het jaar 2023 is in april beschikbaar gekomen.

Vrijval middelen in relatie tot CDOKE budget 2023 € 221.000 V

Zie ook de toelichting hierboven. De beschikking voor het jaar 2023 is in april beschikbaar gekomen en  daarom is er nog geen sprake van structureel ingevulde formatie voor een groot deel van het jaar 2023. Daarom kunnen wij een aantal projectkosten en personeelskosten die op andere budgetten drukten ten laste van het CDOKE budget brengen. Dit betekent  een incidentele vrijval van € 221.000. 

Omgevingsdienst Achterhoek (ODA), afrekening 2022 € 25.000 N

De ODA sluit 2022 af met een negatief resultaat van € 384.000. Het AB van de ODA besloot positief over het verrekenen van dit tekort van € 384.000 ten laste van de partners in de AB vergadering 23 maart 2023 (resultaatbestemming). De ODA int dit bedrag naar rato van de rekening van de partners. Voor ons betekent dit dat we een bedrag van € 25.000 moeten betalen. 

Omgevingsdienst Achterhoek (ODA), begrotingswijziging 2023 en prognose 1e kwartaal 2023  samen  € 204.000 N

De begroting van de ODA voor 2023 en verder laat voor Lochem een structurele verhoging zien. Hierover informeerden wij de raad al eerder via een memo (9 mei 2023). 
Hieronder de samenvatting van deze mutaties:

Begrotingswijziging 2023: 
Deze recente ontwikkelingen zorgden ervoor dat aanpassing van de begroting nodig is:
• Het afgesloten cao akkoord leidt tot hogere loonkosten.
• Stijging van de lasten door inflatie.                                             
• Aanpassing van de normproducten, waardoor het uurtarief 2023 van € 96 naar € 103 stijgt.                                  
Dit leidt tot een geraamde verhoging voor Lochem van € 79.000. 


Naast de geraamde verhoging in de 1e begrotingswijziging  is recentelijk via het 1e kwartaaloverzicht van de ODA duidelijk geworden dat nog een extra verhoging wordt verwacht.  Deze geprognotiseerde verhoging is het gevolg van een toename aan werk op met name het terrein van vergunningverlening. De prognose is nu dat dit ons nog in  2023 nog eens € 125.000  extra gaat kosten.

Begroting 2024: 
De invoering van de Omgevingswet zorgt voor extra taken. Bodemtaken gaan van de provincie over naar de gemeenten. Dit betekent een forse toename aan werkzaamheden die de ODA voor ons gaat uitvoeren. Op dit moment loopt de discussie met het Rijk nog of we voor deze extra taken financiële compensatie krijgen.
Daarnaast wordt met ingang van 2023 niet alleen de afhandeling van asbest sloopmeldingen bij de ODA neergelegd, maar ook het toezicht en de handhaving daarop. We ontvingen van het ministerie een schrijven waarin zij aangeven dat alles wat met asbest te maken heeft wordt gezien als een basistaak. Basistaken moeten verplicht belegd worden bij de omgevingsdienst. 
Verder wordt het uur tarief verhoogd van € 103 in 2023 naar € 106 in 2024.

Programma 8 Volkshuisvesting, ruimtelijke ordening en stedelijke vernieuwing

Financiële bijstelling

Terug naar navigatie - Financiële bijstelling

- = nadeel, bedragen in € 

Bedragen in € 2023 2024 2025 2026 2027
Taakveld (lasten)          
8.1. Ruimtelijke ordening 90.000 -60.000      
8.2. Grondexploitatie  -526.000        
8.3. Wonen en bouwen  428.000 -318.000 -215.000    
Totaal lasten programma 8 -8.000 -378.000 -215.000    
           
Taakveld (baten)          
8.2. Grondexploitatie  -161.000 -82.000 -60.000 -58.000 -14.000
Totaal baten programma 8 -161.000 -82.000 -60.000 -58.000 -14.000
Saldo baten en lasten programma 8 -169.000 -460.000 -275.000 -58.000 -14.000

8.1 Ruimtelijke ordening - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Terug naar navigatie - 8.1 Ruimtelijke ordening - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Verbeterprogramma basisregistraties € 90.000 V - overheveling 2024: € 60.000

Binnen het verbeterprogramma basisregistraties is ruimte om € 30.000 vrij te laten vallen. Daarbij lopen wij tegen vertraging aan bij de aanbesteding van GEO, voorstel is  om € 60.000 over te hevelen naar 2024, zodat de aanbesteding en daarop de uitvoering in het tweede kwartaal van 2024 kan worden afgrond. Omdat dit budget al eerder is overgeheveld is dit een apart beslispunt van deze bestuursrapportage.

8.2 Grondexploitatie - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Terug naar navigatie - 8.2 Grondexploitatie - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Begeleiding ontwikkeling Oude kazerne Almen € 30.000 N
Voor de herontwikkeling van het oude kazerneterrein in Almen hebben wij de ruimtelijke kaders vastgesteld. In de vervolgfase volgt een openbare aanbestedingsprocedure om een ontwikkelende partij te selecteren. Deze procedure wordt door een externe partij voorbereid. Na selectie van een partij moeten ook begeleidingskosten worden gemaakt. Met de kosten van voorbereiding en begeleiding is een bedrag van € 30.000 gemoeid.

Prognose winstnemingen grondexploitaties- woningbouw (POC-methode) 2023: € 161.000 N (ten laste van de algemene reserve)

Het BBV schrijft voor dat bij tussentijdse winstneming de Percentage of Completion (PoC) methode moet worden toegepast. Dit betekent dat voor zover gronden zijn verkocht en opbrengsten zijn gerealiseerd er tussentijds naar rato van de voortgang van de grondexploitatie winst moet worden genomen. Dit betekent dat we de geraamde, toekomstige, winsten per jaar verantwoorden. Bij deze bestuursrapportage verwerken wij de uitkomsten van de actualisatie grondexploitaties bij de Jaarrekening 2022. De mutatie komt ten gunste/ ten laste van de algemene reserve. Dat leidt in 2023 tot een nadeel van € 161.000 en nadelen in 2024 (- € 82.000), 2025 (- € 60.000), 2026 (- € 58.000) en 2027 (- € 14.000).

Rente verlieslatende grondexploitaties - woningbouw € 466.000 N (ten laste van de algemene reserve)

In de nieuwe Nota Grondbeleid (raadsbesluit 27 maart 2023) is opgenomen dat we verliesvoorzieningen voortaan waarderen op eindwaarde in plaats van op contante waarde. Deze verliesvoorzieningen vullen wij hierbij aan met de rente tot aan eindwaarde. De mutatie komt ten laste van de algemene reserve.

8.3 Wonen en bouwen - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Terug naar navigatie - 8.3 Wonen en bouwen - Afwijkingen (beleidsmatig en financieel)

Motie Energie stoppen in duurzaam wonen, raadsbudget, € 300.000 V (ten gunste van de algemene reserve) 

Een deel van het budget van € 400.0000 besteden wij in de jaren 2024-2025. Wij stellen voor € 300.000 over te hevelen naar de jaren 2024 en 2025. Deze overheveling loopt via de algemene reserve.

Aanvullende beschikking Budget bestrijding Energiearmoede € 233.000 V overhevelen 2024: € 118.000 en 2025: € 115.000

Op 29 juni 2023 is een aanvullende beschikking voor het EnergieArmoede project ontvangen.  Er is een extra specifieke uitkering van € 233.000 voor de gemeente Lochem beschikbaar gesteld. De uitvoeringsperiode van het project is  verlengd tot en met 31 december 2025. Wij stellen voor dit bedrag over te hevelen naar 2024 en 2025, respectievelijk € 118.000 en € 115.000.

BGT-BAG-BOR beheer € 65.000 N

De gemeente Lochem heeft als wettelijke plicht (bronhouder) haar basisregistraties te beheren, waaronder Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT). Als onderdeel van het Verbeterprogramma basisregistraties is in de Begroting 2023 formatie uitbreiding voor het beheer toegekend. In de financiële paragraaf is abusievelijk het BGT-BAG-BOR beheer budget hiervoor ingebracht. Voor het beheer van de geometrische Basisregistraties ( signalerings-, karteer-, meet- en inwinwerkzaamheden)  is structureel € 65.000 per jaar nodig. Voor het jaar 2023 repareren wij hier de omissie,  latere jaren zijn opgenomen in de Begroting 2024.

Lokale Aanpak Isolatie 1e tranche (budgetneutraal)

Voor de Lokale Aanpak Isolatie 1e tranche heeft de gemeente geld ontvangen van het Rijk.  Dit geld is te besteden in de periode 2023 - 2025.  Met deze bijdrage kunnen woningeigenaren van slecht geïsoleerde woningen financieel ondersteund worden. Door de stapeling met andere regelingen wordt isolatie zeer aantrekkelijk. In 2023 zijn de begrote uitgaven, en de dekking € 95.000. De begroting van de  jaren 2024 en 2025 is opgenomen in de Begroting 2024.

Projectleider woningbouw € 40.000 N

Na het vaststellen van de kernvisies wonen gaan we aan de slag met nieuwe woningbouw projecten. Om de woningbouwlocaties tot ontwikkeling te brengen is extra projectleiderscapaciteit nodig. In de begroting zijn middelen opgenomen voor 2024 en verder. Deze werkzaamheden vragen al inzet vanaf de 2e helft 2023. Voor het restant van 2023 worden extra kosten gemaakt voor deze functie, het gaat om € 40.000 (inclusief werkgeverslasten).