Deze paragraaf geeft op hoofdlijnen inzicht in de diverse lokale heffingen, belastingen en de lokale lastendruk.
Beleid lokale heffingen
De belastingtarieven 2021 zijn verhoogd met een inflatiepercentage van 1,80% volgens de Begroting 2021. De belastingtarieven voor rioolheffing, afvalstoffenheffing, havengelden en precariobelasting op nutsnetwerken wijken hier van af.
Onroerende zaakbelasting
Onroerende zaakbelasting (OZB) is een belasting die geheven wordt over de waarde van onroerend goed. Denk hierbij aan woningen, bedrijven, kantoren en winkels. Ook panden in aanbouw en grond vallen hieronder. De OZB wordt verdeeld in twee soorten; namelijk eigenarenbelasting en gebruikersbelasting.
De tabel hieronder laat de tarieven zien voor de OZB. Daarnaast is de begroting vergeleken met de werkelijke ontvangsten. De werkelijke opbrengsten zijn nagenoeg gelijk aan de begroting.
| Bedragen in € | ||||
| 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | |
| OZB woningen eigenaren | ||||
| Tarief | 0,0918% | 0,0860% | 0,0862% | 0,0836% |
| Werkelijk | 3.801.875 | 3.881.399 | 4.192.552 | 4.289.408 |
| Begroot | 3.794.753 | 3.915.409 | 4.189.802 | 4.265.219 |
| OZB niet-woningen eigenaren | ||||
| Tarief | 0,1134% | 0,1094% | 0,1292% | 0,1326% |
| Werkelijk | 827.012 | 790.436 | 929.587 | 965.921 |
| Begroot | 847.333 | 870.211 | 930.745 | 947.498 |
| OZB niet-woningen gebruikers | ||||
| Tarief | 0,1046% | 0,1046% | 0,1207% | 0,1215% |
| Werkelijk | 563.945 | 579.735 | 683.983 | 686.620 |
| Begroot | 600.868 | 617.091 | 659.816 | 671.693 |
Toeristenbelasting
Toeristenbelasting is een belasting voor aanbieders van overnachtingsmogelijkheden. Denk hierbij aan hotels, campings en bed en breakfasts. Toeristenbelasting wordt geheven wanneer een aanbieder een overnachtingsmogelijkheid aanbiedt tegen betaling. De aanbieder mag deze aan de gasten doorberekenen.
Toeristenbelasting wordt opgelegd na afloop van het belastingjaar. De aanslagen toeristenbelasting 2020 verschoven we door corona naar later in het jaar. Uiteindelijk zijn deze aanslagen eind september 2021 verzonden. De totale opbrengst 2020 is € 100.000 hoger dan opgenomen in de jaarrekening 2020. Deze boekten wij als extra opbrengst in 2021. Hiervan verantwoorden we in de bestuursrapportage 2021 al € 45.000, dus nu nog eens € 55.000 extra. In 2021 is er ook nog € 9.000 toeristenbelasting opgelegd over 2019.
Voor 2021 maakten wij een inschatting van de opbrengsten. Op het moment van opstellen van de jaarrekening zijn nog niet alle aangiftes ontvangen. Bij deze schatting hebben we aan de ene kant rekening gehouden met de groei van het binnenlands toerisme (met name in de zomer) en aan de andere kant de lockdowns (in met name de winter). Beide situaties hebben een grote invloed gehad op het aantal hotelovernachtingen. We verwachten in grote lijnen eenzelfde aantal overnachting in 2020 waar de verschillende sectoren ook met diverse lockdowns geconfronteerd werden. We schatten voor 2021 een vergelijkbare opbrengst als in 2020, namelijk € 721.000. Dit is een nadeel van € 15.000 ten opzichte van de begroting.
Het verschil tussen het begrote en de werkelijk geboekte bedragen in 2021 betreft een optelsom van de hiervoor genoemde vetgedrukte posten.
| Bedragen in € | ||||
| Toeristenbelasting | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 |
| Werkelijk | 862.674 | 764.073 | 721.908 | 829.755 |
| Begroot | 666.098 | 660.843 | 799.399 | 781.420 |
Forensenbelasting
Forensenbelasting is een belasting die wordt geheven als iemand meer dan negentig dagen per jaar een gemeubileerde woning beschikbaar houdt, zonder in deze gemeente een hoofdverblijf te hebben.
Park de Lochemse Berg, Resort de Achterhoek en De Vlinderhoeve zijn nog steeds in ontwikkeling. Hierdoor steeg het aantal forensen in 2020 en 2021. De stijgende lijn zet waarschijnlijk in 2022, weliswaar minder dan de voorgaande jaren, ook nog door.
| Bedragen in € | ||||
| Forensenbelasting | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 |
| Werkelijk | 173.011 | 171.244 | 184.389 | 218.244 |
| Begroot | 162.618 | 167.008 | 170.181 | 187.244 |
Precariobelasting op nutsnetwerken
Dit betreft een belasting die wordt geheven voor het hebben van buizen, kabels of leidingen in gemeentegrond.
Vanaf 1 juli 2017 regelt de Gemeentewet dat gemeenten geen precariobelasting mogen heffen op nutsnetwerken. Er is een overgangsregeling waar de Gemeente Lochem ook onder valt. 2021 is het laatste jaar waarin wij precariobelasting op nutsnetwerken mogen heffen.
| Bedragen in € | ||||
| Precariobelasting | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 |
| Opgelegd | 2.264.463 | 2.264.463 | 2.264.098 | 2.263.370 |
| Begroot | 2.264.000 | 2.264.463 | 2.264.000 | 2.264.000 |
Rioolheffing
Rioolheffing is een belasting voor huishoudens en bedrijven die wordt geheven om het behoud en beheer van de riolering te betalen. Met de inkomsten kan de gemeente ook de maatregelen betalen die nodig zijn om het grondwater op peil te houden en regenwater te verwerken.
In de raadsvergadering van 7 december 2015 is het afvalwaterketenplan 2016–2020 vastgesteld. Het nieuwe Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) 2021-2025 was nog niet afgerond vóór 2021. Voor 2021 werden de tarieven 2020 volgens het afvalwaterketenplan 2016-2020 verhoogd met 0,45% en de inflatiecorrectie van 1,80%.
Uitgangspunt bij deze heffing is dat de tarieven kostendekkend zijn. De stijging van de rioolheffing is dus afhankelijk van de ontwikkeling van de kosten en investeringen. Insteek is om investeringen zo doelmatig en effectief mogelijk te realiseren. Dat doen we door kritisch te kijken of er geen andere oplossingen mogelijk zijn om het beoogde doel te bereiken. De werkelijke opbrengsten in 2021 benaderen de begroting.
| Bedragen in € | ||||
| Rioolheffing | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 |
| Tarief | 308,07 | 317,81 | 325,31 | 332,66 |
| Werkelijk | 5.289.232 | 5.525.829 | 5.692.513 | 5.905.069 |
| Begroot | 5.118.891 | 5.444.827 | 5.699.345 | 5.889.133 |
Afvalstoffenheffing
Afvalstoffenheffing is een belasting die door alle huishoudens wordt betaald. Met deze inkomsten kan de gemeente huisvuil ophalen, afvoeren en verwerken.
Voor de afvalstoffenheffing hanteren we het Diftar systeem. Naast het vastrecht betalen inwoners een tarief per aanbieding van het restafval en het GFT. Hiermee kunnen de inwoners zelf de kosten voor het afvoeren van het huishoudelijk afval bepalen. Door corona zijn inwoners meer thuis gebleven. Met name door thuiswerken is er meer afval thuis geproduceerd. Hierdoor is er vooral meer papier, PMD en restafval aangeboden. Dit heeft gezorgd voor een kleine meeropbrengst van het variabele deel restafval van de afvalstoffenheffing.
Het gemiddeld aantal aanbiedingen per huishouding in 2021 was voor de grijze minicontainer 7 en voor de groene minicontainer 8 keer.
De werkelijke opbrengsten in 2021 zijn hoger dan de begroting door extra opbrengsten afvalstoffenheffing die betrekking hebben op heffingsjaar 2020.
| Bedragen in € | ||||
| Afvalstoffenheffing | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 |
| 187,54* | 200,16* | 264,45* | 263,60* | |
| Werkelijk | 2.756.639 | 2.852.716 | 3.846.108 | 4.005.130 |
| Begroot | 2.872.000 | 3.022.450 | 3.681.908 | 3.949.807 |
* Het genoemde bedrag is gebaseerd op de gebruiker van een minicontainer (140L); dit is het basisbedrag + gemiddelde aanbiedingen grijs en groen
Bouwleges
Bouwleges is een belasting die wordt geheven bij de aanvraag van een omgevingsvergunning.
De werkelijke opbrengsten zijn ongeveer € 350.000 hoger dan begroot. In 2021 verleenden we ongeveer 70% meer vergunningen dan in 2018 en 2019. We maken geen vergelijking met 2020, want door corona was dit een afwijkend jaar. In 2020 hadden we bovendien heel veel kleine aanvragen die niet of nauwelijks leges opbrachten. Dit gaf daarom een afwijkend inkomstenbeeld.
| Bedragen in € | ||||
| Bouwleges | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 |
| Werkelijk | 1.130.893 | 1.082.956 | 585.510 | 1.042.205 |
| Begroot | 856.273 | 667.262 | 679.940 | 692.179 |
Lijkbezorgingsrechten
Lijkbezorgingsrechten is een belasting die wordt geheven voor het gebruik van de gemeentelijke begraafplaats en de gemeentelijke diensten voor de begraafplaats.
In 2021 was het aantal begravingen 140. Dit is meer dan in 2020. Het totaal aantal begrafenissen, urn bijzettingen en as verstrooiingen bedroeg 162 (tegen 153 in 2020). In 2021 zijn 460 inwoners van de gemeente Lochem overleden. Blijkbaar worden veel overledenen ergens anders begraven.
Er zijn 29 nieuwe graven uitgegeven. Dat zijn er 2 meer dan in 2020. Het aantal as verstrooiingen is opnieuw lager: 12 in 2019 en 6 in 2020 en 2 in 2021.
| Bedragen in € | ||||
| Lijkbezorgingsrechten | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 |
| Werkelijk | 367.988 | 306.022 | 297.779 | 330.737 |
| Begroot | 351.411 | 360.357 | 367.204 | 373.814 |
Havengelden
Havengelden is een belasting die wordt geheven bij het gebruik van de gemeentelijke haven of kade voor vaartuigen.
Het Gemeenschappelijk Belastingkantoor Twente (GBT) int de havengelden voor de bij het Havenbedrijf aangesloten gemeenten. Als gevolg van automatiseringsproblemen bij het GBT is het nog niet gelukt de opbrengsten van het 4e kwartaal 2021 in te boeken. Op verzoek van de gemeenten is het Havenbedrijf in overleg met het GBT om hierin verbetering te brengen. Een voorlopige raming leert dat nog ca. € 40.000 niet is geint. De totaal opbrengsten zijn daarmee te optimistisch geraamd. Door het bedrijfsleven zijn minder tonnages aan goederen overgeslagen dan verwacht.
|
|
|
|
|
Bedragen in € |
|
Havengelden |
2018 |
2019 |
2020 |
2021 |
|
Werkelijk |
181.411 |
95.085 |
125.107 |
82.179 |
|
Begroot |
124.938 |
135.748 |
148.226 |
151.074 |
Overzicht lastendruk gemeente Lochem: 2018-2021
| Bedragen in € | ||||
| Eigenaar en gebruiker | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 |
| Gemiddelde WOZ-waarde woning | 283.000 | 303.000 | 325.000 | 357.000 |
| Onroerend zaakbelasting eigenaar | 260,00 | 261,00 | 280,00 | 298,00 |
| Afvalstoffenheffing basis | 101,70 | 113,99 | 177,20 | 182,00 |
| Variabel minicontainer grijs | 63,28 | 55,37 | 66,00 | 61,60 |
| Variabel minicontainer groen | 22,56 | 30,80 | 21,25 | 20,00 |
| Rioolheffing <350 m³ | 308,07 | 317,81 | 325,31 | 332,66 |
| Totaal | 755,40 | 768,97 | 869,76 | 894,26 |
| Bedragen in € | ||||
| Gebruiker | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 |
| Afvalstoffenheffing basis | 101,70 | 113,99 | 177,20 | 182,00 |
| Variabel minicontainer grijs | 63,28 | 55,37 | 66,00 | 61,60 |
| Variabel minicontainer groen | 22,56 | 30,80 | 21,25 | 20,00 |
| Rioolheffing <350 m³ | 308,07 | 317,81 | 325,31 | 332,66 |
| Totaal | 495,61 | 517,97 | 589,76 | 596,26 |
Voor de afvalstoffenheffing is het gemiddeld aantal aanbiedingen voor:
• Variabel minicontainer grijs 7 € 8,80 per aanbieding
• Variabel minicontainer groen 8 € 2,50 per aanbieding
| Bedragen in € | ||||
| Kwijtschelding | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 |
| Afvalstoffenheffing | ||||
| Werkelijk | 80.521 | 93.295 | 117.067 | 127.217 |
| Begroot | 93.000 | 93.000 | 93.000 | 93.000 |
| Rioolheffing | ||||
| Werkelijk | 160.269 | 178.460 | 156.382 | 166.440 |
| Begroot | 122.755 | 156.657 | 159.644 | 160.000 |
De kwijtschelding op afvalstoffenheffing is € 34.000 hoger dan de begroting 2021. De oorzaak hiervan is de stijging van het vastrecht, waardoor de aanslagen waar kwijtschelding voor wordt verleend hoger uitvallen.